Đóng góp trong Lá Thư Tu Học tháng 8, 2007 của tăng thân Thuyền Từ vùng Hoa Thịnh Đốn
Thở trong chánh niệm
Thở đi, nhận diện từng hơi
Thở trong chánh niệm cho đời an vui
Nhiệm mầu giây phút này thôi
Buồn chi quá khứ, lo gì tương lai
Thở vào, uống nắng sớm mai
Thở ra, chuyển hoá hình hài thân tâm.
Hoàng Tâm
Gaithersburg, MD
7/6/2007
Tối thứ năm
Chúng tôi thỉnh thoảng chia sẻ những ước mơ về căn nhà, ngôi làng Thuyền Từ. Có khi chúng tôi chia sẻ về cách dùng ánh sáng mặt trời như nguồn năng lượng chính cho căn nhà; có khi về dự án canh nông trồng rau cải hữu cơ cho những bữa cơm chay. Có vị nghĩ đến ngôi làng Thuyền Từ vì sau khi tan sở, nếu cần, nếu thích thì vị ấy có thể đi bộ qua nhà của một vài người bạn đồng tu để ăn cơm chung hoặc đi thiền hành. Có vị đang đi kiếm miếng đất ở vùng ngoại ô, làm nhà nghỉ để tu học với các anh chị giáo thọ cuối tuần. Phần lớn đề tài này được mang ra ở cuối khóa tu hoặc vào đoạn cuối của các buổi họp mặt, phản ảnh ý nguyện muốn sống chung và tu học của tăng thân. Riêng tôi nguồn năng lượng êm dịu tỏa ra từ sự yên tịnh của các vị đang tọa thiền trong thiền đường khiến tôi muốn mỗi ngày của mình bắt đầu và kết thúc bằng buổi thiền chung như vậy. Trăm lần như một, lúc tôi đặt được chân mình đến những thiền đường như thế này, thì cảm giác "đã về, đã tới" lại sống dậy. Tôi thấy mình đã đến được một nơi rất quen thuộc và an toàn, một nơi mà tôi thật sự muốn dừng chân và ở lại cho đến hết cuộc đời. Định lực nơi đó giúp tôi nuôi dưỡng và phát triển tình thương và sự hiểu biết. Tất cả tụ chung lại để làm nhẹ đi những nguồn năng lượng bất an đã sẵn có mạnh mẽ trong muôn loài. Những bất an này khiến nhiều người khó dừng lại, khó giữ cho tâm lắng đọng để có thể thấy, có thể nhận ra, hoặc có thể hiểu cho hết ngọn ngành của những nỗi niềm trong thâm thức mình. Tôi thường thầm nghĩ kể ra thì cũng đáng buông bỏ hết để đánh đổi cho một thiền đường như thế này!
Trong lúc chờ nhân duyên hội đủ cho căn nhà, ngôi làng Thuyền Từ, tôi cố gắng tạo cho mình cơ hội đến với những thời thiền như thế. Dạo này tôi dành buổi tối thứ năm hàng tuần để đến ngồi thiền với các bạn tại Trung Tâm Thực Tập Chánh Niệm tại Fairfax (MPCF). Giờ này năm ngoái tôi không thể tưởng tượng là mình có thể làm được chuyện này. Lúc đó tôi nghĩ mình phải đợi đến sau khi đứa con gái út vào đại học thì tôi mới có mỗi tuần một buổi tối thảnh thơi tu học cho mình. Buổi tối phải lo cơm nước cho gia đình, dạy con học, đưa con đi chơi thể thao là đã hết ngày rồi thì tôi lấy đâu ra thì giờ và năng lượng cho chuyện lái xe đi thiền. Vậy mà bây giờ tôi đã thu xếp để chuyện tối thứ năm tôi đi thiền được xảy ra đều đặn, bình thường như mỗi sáng thứ năm tôi thức dậy đi làm. Tôi bắt đầu bằng cái thấy là mình chỉ làm nổi chuyện này khi mình "thích và cần" tu học đủ, để có thể dành được vài giờ của một ngày trong tuần, chứ không phải ngày cuối tuần, để đi thiền. Cứ mỗi lần nghịch duyên đến, ngăn cản không cho tôi bỏ được hai giờ trong tuần để đi thiền, thì tôi nghĩ đến câu "cái chết có thể đến bất ngờ và mình không có thể nào mặc cả". Người đời sẽ tiếp tục làm việc khi tôi chết. Chồng con và mẹ em mình đã biết có Tam Bảo và pháp môn để ôm ấp sự ra đi của tôi. Tôi yên lòng về việc những người thương của tôi thực tập sống không có tôi trong vài giờ một tuần. Những sinh hoạt của cuộc đời không còn ảnh hưởng đến ngày giờ tôi đến với MPCF nữa. Tôi đi làm hàng ngày kiếm tiền sinh sống và tôi đi thiền tối thứ năm cho cuộc sống hàng tuần dễ thở hơn. Tôi mang theo những người thương và từ từ ngay cả những người xa lạ vào trong hơi thở của những thời ngồi thiền.
Tối thiền thứ năm tại MPCF có những vị đến rồi đi, có vị vắng mặt một thời gian rồi quay trở lại, và cũng có những vị mà buổi tối này là một phần không thể thiếu của cuộc sống. Mỗi lần gặp nhau, tuy không nói ra, chúng tôi biết buổi tối này mà có được là do sự có mặt của những người bạn kia, và gặp nhau lúc này không có nghĩa là chắc chắn sẽ gặp lại nhau tuần tới. Chính cái không chắc này làm chúng tôi biết quý nhau hơn. Trong vài giờ sống chung, chị Chân Ý hay mời chúng tôi nhìn vào mắt nhau. Tôi quý người, nhìn vào ánh mắt người, và tôi thấy người cũng nhìn vào mắt tôi và quý tôi. Ai có chịu khó bỏ thì giờ đến đây thường xuyên và trải lòng ra như vậy thì sẽ đến được một chỗ là thấy mình may mắn mỗi tuần có được một buổi tối tới với nhau, để thấy năng lượng thương yêu, hòa bình không còn là ý niệm, mà là một chuyện có thật, có thể thể hiện được trong từng bước chân, lời nói, hơi thở của mình trong buổi tối này. "Peace is no longer a concept, it has been realized right under each of our steps", ("Bình yên không phải là một khái niệm, đang được thể hiện, nhận ra trong từng bước chân của chúng ta.") chị Chân Ý thường xuyên nhắc nhở trong khi chúng tôi đi kinh hành. Tôi đi kinh hành với lời khuyên này của chị trong nhiều tuần và có một ngày tôi chứng nghiệm được lời chị nói trong bước chân của tôi. Dần dần sau đó thì mọi chuyện thay phiên nhau vỡ ra. Tôi biết một ngày nào đó sẽ có nhiều chuyện bất ngờ xảy ra. Bây giờ, tôi chỉ biết rằng một khi tôi vào được thiền đường này rồi thì tôi sẽ được nghỉ ngơi, được chia sẻ và được lắng nghe. Ở đây, không có đúng sai, hơn thua, hay dở, khen chê hoặc tranh cãi. Nguồn định lực chung của tối thứ năm rất yên, đủ để giữ và giúp người tham dự mở lòng ra và kể hết về ngày của mình bằng những lời nói nhẹ như gió và đẹp như thơ. Và những người còn lại ngồi yên để nghe với hết tấm lòng mình, và tập giữ không để một ý khen chê, phê phán len vào câu chuyện đang được kể. Tôi đến đây cũng được hơn nửa năm, tôi đến được một chỗ mà tôi cảm thấy không còn bị thôi thúc là cần phải lên tiếng. Tôi tới được đây để nghỉ ngơi là vui rồi. Tuy vậy, cũng có những lần tôi trải lòng hết lòng mình ra, tôi chia sẻ về cảm giác của tôi ngay lúc ấy, những khó khăn tôi đang có và luôn cả những niềm vui tôi thu lượm được. Gút mắc được tháo gỡ qua cách phối hợp khéo léo giữa hơi thở, sự thư giãn của thân thể và câu chuyện kể trong khoảng thời gian này. Chúng tôi đến buổi tối này từ nhiều chỗ khác nhau của một ngày, chi tiết những câu chuyện chia sẻ có thể không ăn nhập với nhau, vậy mà đem cộng chung lại, chúng cho tôi câu trả lời mà tôi đang kiếm, đang cần. Với tôi, sự khiêm tốn của người đến dự là nét đẹp đáng nhớ về tối thiền thứ năm. Nhờ nó mà tâm tôi được yên, nhẹ và trong, cứ thế mà nhiều nét đẹp khác được tạo thành. Nếu tôi nhắm mắt ra đi ngay bây giờ, tôi vẫn mãn nguyện vì tôi đã thường xuyên thấy được pháp thân của những bạn đồng tu dù là chỉ trong vài giờ của một tuần.
Tối thiền thứ năm giúp tôi hè này có nhiều cái hiểu, cái thấy mới, gần đây nhất là về sóng biển. Với tôi, những làn sóng đưa thuyền vào bờ là biểu hiện của hạnh nguyện bồ tát, còn sự tu tập chuyển hóa tự thân là giọt nước biển mặn mà. Những giọt nước biển tụ vào nhau, nương nhờ gió và những điều kiện khác mà thành sóng. Sóng không bao giờ quên mình là giọt nước biển. Công việc giúp đời, cứu người, gieo dắt hạt giống tu học chắc chắn thất bại hoặc chỉ có tính cách nhất thời, hời hợt, nông cạn nếu tôi để cho mình quá bận rộn, hoặc không có môi trường và tăng thân để giúp mình dừng lại, quán chiếu, hiểu rõ mình thêm. Ra biển hè này, tôi sẽ mỉm cười với sóng, lặng yên đón nhận những làn gió biển thổi vào mặt mình. Tôi sẽ vui chơi, nghỉ ngơi với dòng nước biển bao quanh chân mình. Tôi cám ơn sóng biển. Sóng biển chỉ cần là sóng biển thôi cũng đủ là một bài pháp thoại cho tôi. Bây giờ tôi hay tự hỏi mình "tâm có lặng bớt để nghe và làm theo lời khuyên của sóng không?" Có nhiều buổi tối tôi nằm trên chiếc bàn picnic ngoài trời, trong vườn sau nhà, ngắm nhìn bầu trời cao. Tôi nằm và ngồi, đi kinh hành, không chỉ trong một vài phút. Tôi ở đó lâu đủ để hơi thở trở nên nhẹ và đều. Ngôi sao Bắc Đẩu năm nay có sáng và trong hơn mọi năm. Tôi ngỏ lời tạ ơn Tam Bảo và Năm Giới đã giúp tôi có được những giây phút này.
